İnşaat malzemesi sektörünün çatı örgütü Türkiye İMSAD, ‘Yangından Korunma Haftası’ dolayısıyla yaptığı açıklamada; yangın güvenliği konusunda, yeni inşa edilen yapıların yanı sıra yenilenen yapılarla ilgili de sektöre ve kamuoyuna uyarılarda bulundu. Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Ferdi Erdoğan, “En akıllı yapı tasarımı yangına çökmeden dayanabilen ve insanların kaçışına müsaade edendir”dedi.

25 Eylül-1 Ekim ‘Yangından Korunma Haftası’ kapsamında bir açıklama yapan Türkiye İMSAD (İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Ferdi Erdoğan, yangına karşı göstermelik değil, can güvenliği için gerçekçi önlemler alınmasını sağlamak üzere; yapım ruhsatı, yapı kullanım izni ve çalışma ruhsatı gibi konularda gerekli düzenlenmelerin yapılması gerektiğini belirtti. Binanın tasarımından yapımına kadar, denetimin de içinde olduğu bütüncül bir sistemin kurulması ve toplumda güvenli yapı bilinci oluşturulması gerektiğini vurgulayan Ferdi Erdoğan, “Türkiye İMSAD olarak, denetimin önemini her zaman ve her platformda dile getiriyoruz. Türkiye’de çok acil bir Yapı Yasası’na ihtiyaç var. Bu yasanın çıkarılması, bir sektörü değil, tüm ülkeyi kalkındıracak bir hamle olacaktır. Denetim konusunda disiplini sağlamak için de olası ihmallerin önüne geçilecek bir denetim mekanizması oluşturulmalıdır” diye konuştu.

Avrupa’da binalarda kapsamlı yenileme kabul görüyor

Avrupa’da son yıllarda kabul gören eğilimin, teknik olarak mümkün olduğunda, yıkım-yeniden yapım yerine, güçlendirme/yenileme yaklaşımının benimsendiğini belirten Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Ferdi Erdoğan, ülkemizde kentsel dönüşümün etkisiyle ‘yenileme’ faaliyetlerinin yavaşladığına dikkat çekti. Ferdi Erdoğan, yenileme konusunda şunları söyledi: “Bugün kentsel dönüşüm kapsamına girebilecek binalar net olarak belli olmadığından, ev sahipleri konutlarının yıkılacağı beklentisi ile mecbur olmadıkça yenilemekten kaçınıyor. Bu yenilemenin kapsamı, ‘derin yenileme’ olarak adlandırılan tesisat, ısıtma-soğutma, havalandırma sistemleri, yalıtım dahil cephe sistemleri, pencere-cam ve çatı-baca sistemleri gibi geniş bir alanı içeriyor” dedi.

Yaşadığınız binada yangın güvenliğine dair tedbirleri sorgulayın

Ferdi Erdoğan, bu süreçte evini yenileyecek veya ev alacak vatandaşların yangın güvenliği ile ilgili nelere dikkat etmesi gerektiğini şöyle sıraladı: “Konut, sosyal, ticari veya endüstriyel bina yaptıracakların, tasarım, malzeme, imalat ve montaj konusunda yetkinliğini belgeleyen yangın güvenlik mühendisi danışmanlar ve akredite üçüncü taraf kuruluşlarla çalışmaları ve proje safhasından itibaren yönetmeliğe uyum kontrol ve denetimlerini yaptırmaları çok önemli. Bina işletmecilerinin ise kurallara uygun işletim sağlamaları, periyodik denetimleri sadece yasal zorunluluk olduğu için değil, can güvenliğini ilgilendirdiğini göz önüne alarak yaptırmaları şart. Yeni ev alacakların yangın güvenliğine dair tedbirleri sorgulaması da önemli noktalardan biri. Yangının yayılmasını önlemek ve zararı asgari düzeyde tutmak amacıyla binaların uygun malzemelerden yapılması, binanın yangın kompartımanlarına ayrılması, kaçış yollarının teşkil edilmesi gibi pasif önlemlerin mutlaka oluşturulması gerekmektedir.”

Kaçış yolları, kuraldışı kullanım nedeniyle yangın güvenliğini tehdit ediyor

Yapılarda yangın güvenliğinin, yangının çıkması ile başlamadığı ve yangını söndürmekle de sınırlı olmadığını ifade eden Ferdi Erdoğan, “Malzeme ve yapı elemanlarının doğru seçimi, mimari, elektrik, mekanik tüm projelendirmenin mevzuat, yapı kullanım gereksinimlerine uygun bir şekilde yapılması ve projenin inşaat sürecinde doğru uygulanması gerekir. Bu süreçler yapıda yangın güvenliğini sağlayacak en temel unsurlardır. Binada uygun şekilde yangın bölümlendirilmesi yapılmış, yangın kaçış yolları yangına karşı korunmuş olsa dahi, bina bölümlerinin sonradan kuraldışı kullanımı veya tadilatlar yapılması durumunda yapısal güvenlik işlevini yitirecektir. Bu nedenle binanın kullanım amacına uygun ve yangın güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde kullanılmasının uzman taraflarca denetlenmesi sağlanmalıdır. Ayrıca bina kullanımı safhasında da, yangın kaçış yollarının doğru kullanımı da dahil olmak üzere temel yangın güvenlik konularında binadaki kullanıcıların eğitimi, acil durumlarda ne yapacakları ve nasıl davranacakları konusunda bilinçlendirilmesi gereklidir” dedi.

En akıllı yapı tasarımı yangına çökmeden dayanabilendir

Ülkemizde tasarlanan çok katlı iş, ofis binalarında akıllı denilen sınıflandırmanın tamamen dijital, yani elektrikle çalışan sistemlerden oluştuğunu belirten Ferdi Erdoğan sözlerine şöyle devam etti “Bu binalarda yangını algılayan dedektörler var, o dedektörler bunu algıladıktan sonra yağmurlama sistemi devreye giriyor ve bölge bölge yangını söndürüyor. Ama büyük bir deprem olduğunda ve elektrikler kesildiğinde jeneratörlerin devreye girmemesi ‘akıllı’ olarak nitelendirilen binaları tamamen yangına karşı savunmasız hale getirebilir. En akıllı yapı tasarımı yangına çökmeden dayanabilen ve insanların kaçışına müsaade edendir. Bu sayede binadaki tüm canlıları tahliye edecek süre sağlanmış olacak ve aynı zamanda yapıdaki hasar en aza indirilmiş olacaktır.”

Yangına karşı acil çözülmesi gereken sorunlar

Türkiye İMSAD Yapısal Yangın Güvenliği Çalışma Grubu‘nun hazırladığı, yangınların tekrarının yaşanmaması için giderilmesi gereken sorunlar ise şöyle sıralandı:

Yönetmelik yetersizliği: Yönetmelik ve standartların tekrar gözden geçirilerek günün şartlarına uygun hale getirilmesi, işletme yangın önlemlerinin etkinliğini koruyacak tedbirler ile denetimler konusunda açık ve sürdürülebilir kurallar konulması,

Yönetmelik ve standartlara uyulması: Yönetmeliğin yeterince uyulmamasının nedenlerinin araştırılması ve tespit edilecek bilinç noksanlığı, eğitimsizlik, denetimsizlik ve maddi çıkar gibi nedenlere ilişkin geliştirici tedbirler alınması,

Ruhsat için değil can için yangın güvenliği: Ruhsat için göstermelik yangın önlemi değil, can güvenliği için gerçekçi yangın önlemi alınmasını sağlamak üzere, yapım ruhsatı, yapı kullanım izni ve çalışma ruhsatı konularında gerekli düzenlenmeler yapılması,

Yangın Güvenlik Mühendisliği ve Danışmanlık: Gerek tasarruf sağlanması, gerek etkinliğin artırılması için projecilerin yangın güvenlik mühendislerinden danışmanlık desteği almalarının teşvik edilmesi,

Bina yangın değer zinciri: Doğru tasarım, doğru malzeme, doğru uygulama, doğru işletim ve her safhada denetim, konularının her biri için teknik ve idari çalışmalar, geniş katılımlı Türkiye İMSAD Yapısal Yangın Güvenliği Çalışma Grubu çatısı altında sürdürülüyor.