Tüketici İkinci El Konutta da Müjdeli Haber Bekliyor!
Orta Gelirliye Konut Projesi olarak düşünülen ve 4 Ocak’ta detayları paylaşılan ‘’YeniEvim’’ adıyla kamuoyuna duyurulan kampanyadan sonra ; kamuoyu şimdi de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum’un ikinci el konut satışlarıyla ilgili açıklamalara dikkat kesildi ve konunun detay açıklamalarını bekler oldu. Konuyla ilgili görüşünü sorduğumuz İSTEBKoop Başkanı ve Emlak Uzmanı Ulvi Özcan görüşlerini birkaç başlıkta bizlerle paylaştı.
1) İkinci el konut satışında da bu tür bir uygulamaya gidilmesi gerekli ve doğru bir karar.
2) Ancak yüksek enflasyon ve dövizdeki güvensizlik nedeniyle talep patlamasını önleyebilmek için 5 yıl satış yasağı getirilmesi gerektiği gibi ; ayrıca bu tasarrufun devrini önleyebilmek için aynı süre haciz konulamaması, noter satışı yapılamaması, vb. koruyucu önlemler alınmalı. Aksi takdirde bu talep tekrar fiyatları arttıracak ve maalesef beklenen fayda hasıl olmayacaktır.
3) Konut krizinin çözümü ile ilgili bugüne kadar uygulanan yöntemlerin gerekli, önemli ve değerli olduğunu düşünmekle birlikte yeterli olmadığını düşünüyorum.
4) Yapımı devam eden projelerde tamamlanma oranı % 70’den % 40-% 50’lere düşülebilir.
5) Yapılanlar faydalı bir konut politikasının birer parçası olabilir ama daha başka belirleyiciler ilgili de düzenlemeler yapılmalı, bunları sıralayacak olursak ;
a- Ülkede istihdam, ulaşım, sağlık, altyapı, eğitim, kültür, vb. belirleyiciler ilgili yatırımlar yapılmalı ; bu yatırımların yapılacağı bölgede denetlenebilir teşvikler verilmelidir. Ülkenin ihracatının, ithalatının % 50’sinin sadece İstanbul’da olduğunu düşünürsek, belli birkaç ilde kişi başına gelirin yüksekliğini dikkate alırsak konu daha iyi anlaşılır olur.
b- Yabancıların ülkemizde yatırımları her ne kadar orantısal olarak çok yüksek yüzdelerle ifade edilmese de ; ekonomide yapışkanlık prensibi gereğince bu alım-satımların ülkedeki fiyatları yukarı yönde yerli vatandaş/tüketici aleyhinde etkilediği görüşündeyim.
c- Konut yapımında en önemli unsur arsa payıdır. Detaylarıyla bilgi sahibi olduğum İstanbul’da bu oranların minimum % 40- % 45 gibi oranlarda olduğunu düşünürsek ; hem planlamanın, hem de arsa üretiminin ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılır.
d- Kamunun (Hazine, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Belediyeler) piyasada dengeliyici olmak misyonunun gereği olarak stoğunda kiralık konut bulundurması gereğini ve bu konutları belli standartlarda insanlara süreli olarak vermesi gerektiğini düşünüyorum.