Yeni kanuna göre göre kiraya veren, kiralayan ve kira sözleşmesi olarak 3 temel unsur mevcut.

Kira sözleşmeleri, 2011 yılından itibaren “6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun” ile değil “6099 Sayılı Türk Borçlar Kanunu” ile düzenlenmeye başlandı. Kanun değişikliği sayesinde ev sahibi kiracı ilişkisi farklı bir boyuta taşınmış oldu. Kanun maddesinde yapılan değişiklik ile ev sahibi kiracı ilişkisi borç – alacak ilişkisine, kira sözleşmesinin de bir senet haline döndüğünü söylenebilir. Bu sebeple kira sözleşmesindeki değişiklik ve hükümleri bilmenizde fayda olacaktır. Kiraya veren, kiralayan ve kira sözleşmesi olarak üç temel unsurun bulunduğu kanunun 299. maddesine göre: “Kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını, kiracıya bırakmayı ve kiracının da kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmü vardır.

Kiraya Verenin Kiralayana Karşı Yükümlülükleri

• Kiraya verenin en temel yükümlülüğü, gayrimenkulün kira sözleşmesi boyunca kiraya verildiği gibi kalmasını sağlamaktır.
• Sigorta, vergi vb. kiralanan ile alakalı ödemeleri kira sözleşmesinde aksi kararlaştırılmadıkça  kiraya veren ödemek zorundadır.
• Kullanımla ilgili olmak şartıyla öngörülen veya öngörülemeyen tüm yan giderleri kiraya veren karşılamak zorundadır.
• Kiralananın herhangi bir kusurunun ortaya çıkması ve bu kusurdan dolayı kiracının zarar görmesi durumunda kiraya veren zararı karşılamak durumundadır.
• Kira bedelinin geç ödenmesi durumunda herhangi bir cezai koşul içeren bir anlaşma yapılamaz.
• Borçlar kanununa göre “yerel adet olmadıkça” gibi bir ibare görülmektedir. Bu sözün kullanılmasıyla birlikte kiralanmak istenen gayrimenkulün bulunduğu bölgedeki genel uygulamaların kabul edildiği anlaşılmaktadır. Ancak yerel adetler kanunların üzerinde olmadığı gibi kanunlara aykırılık taşıması durumunda geçerlilik kazanmayacaktır.

Kiracının Kiraya verene Yükümlülükleri

Kiracının temel yükümlülükleri  net bir şekilde belirtilmiştir.

• Kiracının en temel yükümlülüğü kirasını ödemektir.
• Kira sözleşmesinde kira ödeme tarihi belirtilmedi ise veya gayrimenkulün bulunduğu bölgede genel bir uygulama yoksa kira her ayın sonunda ödenir.
• Kiracı kira bedelini veya ödemekle yükümlü olduğu giderleri giderleri ödemediği taktirde kiraya veren sözleşmeyi feshedebilir.
• Kiracı, kiralanan gayrimenkul üzerinde yapacağı değişikliklerde kiraya verenden  yazılı izin almak zorundadır.
• Kiracı evi nasıl aldıysa o şekilde teslim etmek zorundadır. Sadece kullanımdan dolayı meydana gelen eskime ve yıpranmalardan sorumlu değildir.
• Kiracıyla alakalı hem borçlar kanununda hem de ilgili kanunlarda yer alan bir diğer yükümlülük ise kiraladığı gayrimenkule  gerekli özeni göstermesi ve çevre sakinlerinin haklarını gözeterek iyi geçinmesidir. Aksi durumda kiraya veren sözleşmeyi tek taraflı feshetme hakkına sahiptir.

Kirada yeni kanuna göre kiraya veren ve kiralayanın en temel hak ve yükümlülükleri yukarıda ki gibidir. Ev sahibi, kiracı ve emlak danışmanları ve firmalarının ilgili kanunun tamamını gözden geçirmesi faydalı olacaktır.