İstanbul Ofis Pazarı 2018 üçüncü çeyrek dönemine Eylül 2018’de yayınlanan “Türk Parası Kıymetini Koruma
Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” (Kararname) damgasını vurdu. 2018 üçüncü çeyrek
dönemde, dövizdeki keskin yükseliş sonrasında kiracılar ve mal sahipleri arasında, kira rakamında kur sabitleme ve
Türk Lirası’ndan ödeme yapma pazarlıkları yoğunlaşmıştı. Bu pazarlıkların her birinde farklı bir uygulamaya görmek
mümkündü. Kararname’nin çıkmasını takiben bazı mal sahipleri Türk Lirası kira rakamı hızla açıklarken, çoğu mal
sahibi kira rakamlarını belirlemek için Kararname’deki istisnaların netleşmesini beklemeyi tercih etti. PROPIN
tarafından verilen “Kontrat Yenileme Hizmeti” bu belirsizlik döneminde en çok talep edilen hizmetlerden biri oldu.

İstanbul Ofis Pazarı’nda 2018 üçüncü çeyrek döneminde, MİA’da yer alan sadece Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe
Bölgesi’ndeki A sınıfı ofis stokunda büyüme kaydedildi. Pazarda ayrıca, Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri’nden Batı
Ataşehir ve Kartal-Maltepe bölgelerinde stok artışı gözlendi. İnşaatı tamamlanma aşamasına gelen birçok ofis
binasında, pazar koşullarına bağlı olarak, açılışların ertelenmeye devam ettiği gözlendi. 2018 üçüncü çeyrek sonunda
erişilen toplam stok büyüklüğüne göre; MİA’nın stok payı %34, MİA Dışı-Avrupa %19, MİA Dışı-Asya %24 ve Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri [Kağıthane, Bomonti-Piyalepaşa, Kartal-Maltepe, Batı Ataşehir] %23 olarak belirlendi.

2018 üçüncü çeyrek döneminde yaşanan gelişmeler sonucunda, pazarda genel olarak A sınıfı ofis binaları kira
ortalamasındaki düşüş devam etti. MİA A sınıfı ofis binalarındaki kira ortalamasının son dört çeyrek dönem sonunda yaklaşık %12 oranında düşmesi dikkat çekti. İstanbul Ofis Pazarı’nda ofis kiralama sözleşmelerindeki ticari koşulların tamamıyla kullanıcı lehine döndü. Rekabetçi pazar koşulları karşısında avantajlı kiralama koşullarını sağlayabilen mal sahiplerinin, kiralama işlemlerini tamamlayabildiği gözlendi.

MİA, MİA Dışı-Asya ve MİA Dışı-Avrupa’da kullanıcı lehine iyileşen koşullar sebebiyle gerçekleşen işlemler oldu ancak finansal olarak daha avantajlı paketler sunan Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri’ndeki binalara olan talebin daha yoğun olduğu tespit edildi. Kapanan işlemlerin hacimleri, bölgesel olarak farklılık gösterse de 2018 üçüncü çeyrek dönemde A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranlarında, önceki çeyrek döneme göre değişiklik gözlenmedi.

Pazarda, 2018 üçüncü çeyrekte, 1.000m2 ve altındaki ofis alanlarında gerçekleşen kiralama işlemlerinin ağırlıkta
olduğu belirlendi. PROPIN’in pazarlama çalışmalarını sürdürdüğü, Levent’te işletmeye açılan en yeni A+ ofis binası
Ferko Signature’da kiralama ve satışlar devam etti. Yıllardır Maslak kullanıcısı olan Nike firmasının Ferko Signature’dayaptığı 2.650 m2’lik kiralama işlemi, 2018 üçüncü çeyrek döneminin dikkat çeken işlemlerinden biri oldu.

İlerleyen dönemlerde ofis pazarının kiracı lehine avantajlı koşullar sunmaya devam edeceğini öngörmekteyiz. Stokun
artması, kira rakamlarının düşmesi ve mal sahiplerinin ticari koşullarda çok daha esnek olması, bazı kullanıcıları
bulundukları binadan daha üst standartta binalara taşınmak yönünde harekete geçirmektedir. Diğer taraftan,
önümüzdeki dönemlerin mal sahiplerinin mevcut kiracıyı koruma ve yeni kiracı kazanma yönünde yoğun rekabet
yaşayacağı bir dönem olacağı aşikârdır.

Son olarak, 2018 üçüncü çeyrek dönem, mal sahipleri için bir geçiş dönemi olduğu için PROPIN olarak bu raporumuzda kira rakamlarını Amerikan Doları cinsinden ölçümlediğimizi belirtmek isteriz.